نقش مؤلفه‌های اجتماعی در تحقق نوسازی شهری

author

  • مجید روستا کارشناس‌ارشد برنامه‌ریزی شهری
Abstract:

امروزه رویکرد اجتماعی به بافت‏های فرسوده، نقطه عطفی در تاریخچه نوسازی و بهسازی این بافت‏ها در کشور به حساب می‌آید. ویژگی‌های اجتماعی خاص بافت‏های فرسوده، ضرورت توجه به ابعاد اجتماعی را دوچندان می‏کند. برنامه‏ریزی مشارکتی تحت عنوان «برنامه‏ریزی با مردم» به جای «برنامه‏ریزی برای مردم» و همچنین «صحبت کردن با مردم» به جای «صحبت کردن در مورد مردم»، رهیافت و نگاهی برای مداخله و ورود به بافت‏های فرسوده است. با وجود ظرفیت‏ها و زمینه‏های درونی این نوع برنامه‌ریزی، مردم به عنوان عنصر مشارکت‏جو، به دلایل بسیاری که بیشتر مربوط به دوران گذشته و قوانین مصوب است، اعتماد لازم را به این گونه برنامه‏ریزی‌ها ندارند. لذا ورود به مباحث اجتماعی نیاز به مکث، صبر و حوصله زیاد و کار درونی و رو در رو در تعامل با اجتماعات محلی دارد. شاید بتوان فعالیت‌های اجتماعی به ویژه در زمینه مداخله در بافت‌های فرسوده را به «پروژه صبر» تعبیر نمود.  این رویکرد، با در نظر گرفتن سرمایه اجتماعی، یکی از اولویت‌های کلیدی در مدیریت شهری است. ابعاد سرمایه اجتماعی را اعتماد، مشارکت و انسجام اجتماعی تشکیل می‌دهد که هرکدام از این ابعاد در ارتقای حیات و نوسازی بافت فرسوده نقش مهمی دارد. پایین آمدن شرایط و سطح کیفیت زندگی از لحاظ ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی سبب مهاجرت برخی از ساکنان این‌گونه بافت‌ها شده و از سوی دیگر اضمحلال شرایط اقتصادی و عدم رقابت‌پذیری این محلات با محلات برتر شهری، نوعی جدایی‌گزینی اکولوژیکی و اجتماعی و برتری برخی فضاهای شهری برای اسکان و سرمایه‌گذاری‌های شهری را سبب شده است. این نوشتار سعی دارد تا ضمن بررسی تاریخچة تهیه طرح‌های توسعه شهری- به صورت اعم و طرح‌های نوسازی به صورت خاص- رویکرد ‌و نگرش‌های جدید نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده، مؤلفه‌ها و ابعاد تأثیرگذار اجتماعی دخیل در نوسازی را تحلیل و راهکارهای عملیاتی را در قالب تجارب میدانی پیشنهاد کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش مؤلفه های اجتماعی در تحقق نوسازی شهری

امروزه رویکرد اجتماعی به بافت‏های فرسوده، نقطه عطفی در تاریخچه نوسازی و بهسازی این بافت‏ها در کشور به حساب می آید. ویژگی های اجتماعی خاص بافت‏های فرسوده، ضرورت توجه به ابعاد اجتماعی را دوچندان می‏کند. برنامه‏ریزی مشارکتی تحت عنوان «برنامه‏ریزی با مردم» به جای «برنامه‏ریزی برای مردم» و همچنین «صحبت کردن با مردم» به جای «صحبت کردن در مورد مردم»، رهیافت و نگاهی برای مداخله و ورود به بافت‏های فرسود...

full text

ارزیابی تجربه بومی؛ الزامات تحقق پذیری طرح های نوسازی شهری

امروزه در اطلاق صفت «فرسودگی» به بخش‌هایی از کالبد شهر، بین کارشناسان اختلاف‌ نظر وجود دارد و برخی صاحب‌نظران اعتقاد دارند که واژه «فرسوده» به درستی گویای وضعیت این محدوده‌ها نیست. برخی اسناد اخیر عبارت‌هایی از قبیل «نابسامان» یا «نیازمند مداخله» را پیشنهاد می‌کنند. اما فارغ از عنوان مسئله، می‌توان شکل‌گیری بافت‌های فرسوده شهری در ایران را تحت تأثیر چند عامل بررسی کرد :  شکل‌گیری بافت‌های فرسو...

full text

نقش مقررات درتحقق نوسازی شهری

مجموعه قوانین، مقررات و رویه‌های قانونی مرتبط با نوسازی شهری را می‌توان به عبارت ساده و مختصر «‌‌نظام حقوقی نوسازی شهری» نامید. در این مقاله اصطلاح نظام حقوقی نوسازی شهری به همین معنی مورد استفاده قرار گرفته است. امروزه وجود ساز‌و‌کارهای قانونی و حقوقی برای تمامی فعالیت‌های اجتماعی به ویژه آن دسته از اقداماتی که با حقوق مردم سرو کار دارد به عنوان یکی از مؤلفه‌های انکار‌ناپذیر فعالیت‌های اجتماع...

full text

نظریه مهندسی اجتماعی ،نگرشی نو به تحقق پذیری در طرح های شهری با الگوی شمسه نوسازی

موضوع برخورد با بافت های فرسوده و سامان دهی آن طی سال های اخیر به مسئله اصلی شهرسازی و معماری کشور تبدیل شده است و طرح های سامان دهی ، نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده دراین سال ها فزونی گرفته است. این طرح ها در عین دارار بودن مبانی نظری قابل قبول و همگام با مفاهیم روز جهانی ، کارایی شان را از دست داده اندو فاقد چارچوب و ضمانت های اجرایی هستند. پرسشی که در این میان مطرح می شود دلایل ناکامی و راه...

full text

ارزیابی تجربه بومی؛ الزامات تحقق پذیری طرح های نوسازی شهری

امروزه در اطلاق صفت «فرسودگی» به بخش هایی از کالبد شهر، بین کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد و برخی صاحب نظران اعتقاد دارند که واژه «فرسوده» به درستی گویای وضعیت این محدوده ها نیست. برخی اسناد اخیر عبارت هایی از قبیل «نابسامان» یا «نیازمند مداخله» را پیشنهاد می کنند. اما فارغ از عنوان مسئله، می توان شکل گیری بافت های فرسوده شهری در ایران را تحت تأثیر چند عامل بررسی کرد :  شکل گیری بافت های فرسود...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 10

pages  26- 30

publication date 2010-09-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023